จากค่านิยม 12 ประการ ที่ พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) มอบให้แก่เหล่าทหาร กำลังพล และประชาชน ให้ยึดถือปฏิบัติตามเพื่อสร้างคุณธรรมและจริยธรรมให้กับสังคมไทย พร้อมทั้งให้โรงเรียนนำค่านิยม 12 ประการดังกล่าวมาให้เด็กได้ท่องและนำไปปฏิบัติตามนั้น กระทรวงศึกษาธิการก็ตอบรับนโยบายทันที โดยนำค่านิยมดังกล่าว ปรับเป็นบทกลอนอาขยาน พร้อมมอบให้สำนักงานคณะกรรมการขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ส่งบทกลอนให้กับโรงเรียนทั่วประเทศ เพื่อเริ่มต้นสอนนักเรียนให้ท่องจำ และนำไปปฏิบัติตาม โดยกลอนค่านิยม 12 ประการมีดังนี้

หนึ่งรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

สองซื่อสัตย์ เสียสละ อดทนได้

สามกตัญญู พ่อแม่ สุดหัวใจ

สี่มุ่งใฝ่ เล่าเรียน เพียรวิชา

ห้ารักษา วัฒนธรรม ประจำชาติ

หกไม่ขาด ศีลธรรม ศาสนา

เจ็ดเรียนรู้ อธิปไตย ของประชา

แปดรักษา วินัย กฏหมายไทย

เก้าปฏิบัติ ตามพระ ราชดำรัส

สิบไม่ขาด พอเพียง เลี้ยงชีพได้

สิบเอ็ดต้อง เข็มแข็ง ทั้งกายใจ

สิบสองไซร้ คิดอะไร ให้ส่วนรวม

ดร.สุทธศรี วงษ์สมาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ได้พูดถึงแนวคิดการท่องจำกลอนค่านิยม 12 ประการไว้ว่า เชื่อว่าถ้าเด็กท่องจำได้ก็ควรจะปฏิบัติตามได้ด้วย และไม่เพียงนักเรียนเท่านั้น แต่บุคลากร ข้าราชการ และประชาชนทุกคนควรนำไปปฏิบัติอย่างจริงจังเช่นกัน พร้อมพิจารณานำแนวทางทั้ง 12 ประการไปสู่การปฏิบัติที่เป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น โดยเตรียมจัดทำเป็นร่างประกาศและเสนอต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการลงนามประกาศใช้

หลายคนมองว่าการท่องจำ จะฝึกให้เด็กเป็นเหมือนนกแก้วนกขุนทอง แล้วจะไม่ได้อะไรเลยหรือเปล่า ลองมองย้อนกลับไปสมัยเด็กๆ สิว่า แต่ละอย่างเราล้วนผ่านการท่องจำมาแล้วทั้งนั้น ตั้งแต่พยัญชนะ ก-ฮ ตัวอักษรภาษาอังกฤษ A-Z การท่องคำศัพท์ภาษาอังกฤษ สูตรคูณแม่ 2-12 ฯลฯ ผ่านพ้นวัยเด็กไป อย่างน้อยเราก็ยังพอจำได้ถึงแม้จะเลือนลาง แต่ถ้ามีการกระตุ้นหรือใช้งานบ่อยๆ เราก็จะจดจำได้เรื่อยๆ การท่องจำจึงเปรียบเสมือนส่วนหนึ่งในการปลูกฝังเข้าหัวซึ่งต้องควบคู่กับการปฏิบัติตาม

นอกจากการท่องจำและฝึกปฏิบัติตามแล้ว แบบอย่างที่ดีจากผู้ใหญ่ก็เป็นส่วนสำคัญในการปลูกฝังจิตสำนึกที่ดีให้กับเด็ก ถ้าในสังคมมีผู้ใหญ่ที่ดีและสามารถปฏิบัติตาม “ค่านิยม 12 ประการ” ได้เฉกเช่นเดียวกับที่จะให้เด็กๆ ท่องแล้ว แน่นอนว่า กลอนอาขยานนี้จะได้ผล ค่านิยมนี้จะถูกฝังรากลึกไปยังเด็กๆ ที่ถูกสอนผ่านการท่องจำตัวอักษร และการจดจำตัวอย่างที่ได้เห็นได้อย่างแน่นอน

เพราะฉะนั้นกลอนอาขยานนี้คงไม่ได้ถูกเขียนมาเพื่อให้เด็กๆ ท่องจำเพื่อปลูกฝังจึตสำนึกเพียงอย่างเดียว ผู้ใหญ่อย่างเราๆ ท่านๆ ก็คงต้องหาเวลาท่องจำให้ขึ้นใจ และพร้อมปฏิบัติให้เด็กๆ ดูเป็นแบบอย่างบ้างแล้วล่ะ

ขอบคุณภาพประกอบจาก http://www.satit17psu.com/index.php?lay=boardshow&ac=webboard_show&WBntype=1&No=1270133