อัตลักษณ์(เอกลักษณ์)/จุดเด่นของผลิตภัณฑ์
ความสัมพันธ์กับชุมชน
การประกอบอาชีพของคนในชุมชน อาชีพหลักได้แก่การทำนาในที่ลุ่ม ส่วนในที่สูง มีการปลูกหม่อน เลี้ยงไหม ทอผ้าไว้เป็นเครื่องนุ่งห่ม ที่เหลือนำออกจำหน่ายสร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัวในชุมชน และมีการถ่ายทอดภูมิปัญญาสู่คนในชุมชนสืบเนื่องกันมาจนถึงปัจจุบัน ตำนานของผลิตภัณฑ์ปรากฏร่องรอยหลักฐานอ้างอิงถึงตัวบุคคล คือ ผ้าไหมมัดหมี่ลายขอทาสตีนมุมที่ชาวบ้านนำมาถวายแก่พระเสนาสงครามในคราวนี้โดยโปรดเกล้าให้เป็นพระยาเสนาสงคราม เมื่อราว พ.ศ. 2358 ซึ่งเป็นที่มาของผ้าซิ่นตีนแดง (ผ้าไหมมัดหมี่ชนิดหนึ่ง) ในปัจจุบัน ผลิตภัณฑ์ผ้าไหมมัดหมี่บ้านมะเฟืองสะท้อนภูมิปัญญาด้านงานหัตถกรรม ซึ่งได้มีการประดิษฐ์คิดค้น ลวดลาย วิธีการทอและความซับซ้อนในการย้อมการทอจนเป็นผ้าผืนสวยใช้สวมใส่การเชื่อมโยงเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของชุมชนการทอผ้าไหมมีการถ่ายทอดสืบทอดมาด้วยความเชื่อและความศรัทธาในการหาวิธีพึ่งตนเองและเรียนรู้จากรุ่นสู่รุ่น และมีการใช้ผ้าไหมสวมใส่ในงานประเพณีของท้องถิ่น งานแต่งงาน การทอผ้าของสตรีเพื่อใช้เป็นเครื่องสมมาคุณให้แก่พ่อแม่ของสามี การสวมใส่ในงานที่เป็นทางการ การเชื่อมโยงกับความเชื่อของชุมชนเช่น สตรีผู้สูงอายุนุ่งซิ่นต่อหัวต่อตีน เชื่อว่าเป็นการต่ออายุให้ยืนยาว การสวมใส่ผ้าซิ่นตีนแดง สามารถป้องกันผีสางได้ เรื่องเล่าที่เกี่ยวข้อง มีคำกล่าวเกี่ยวกับการทอผ้าไหมมัดหมี่บ้านมะเฟืองไว้ว่า
กระบวนการผลิต
วัตถุดิบและส่วนประกอบ
วัตถุดิบ
- เส้นไหมสาวมือ
- สีย้อม สีธรรมชาติหรือเคมี
- น้ำด่าง ธรรมชาติใช้กาลกล้วยเปลือกนุ่น
อุปกรณ์
หม้อ เตา เชือกฟาง กี่ ฟืม กระสวย ไน อัก พวงสาวไหม หลักเฟือ ไม้หีบสาวหลอก ฯลฯ
ขั้นตอนการผลิต
1. ทำเส้นไหมฟอกน้ำด่าง ให้ขาวอ่อนนุ่ม
2. ย้อมสีเหลือง
3. นำไปกวัก
4. ค้นเป็นลำหมี่ แล้วมัดเป็นลวดลาย
5. ย้อมสีให้เป็นลวดลาย ถ้าต้องการลวดลายมาก ต้องมัดย้อมหลาย ๆ ครั้งตามต้องการ
6. ตากให้แห้ง ตัดเชือกฟางออก
7. กวักใส่หลอดเรียงตามลวดลายนำไปทอเป็นผืนผ้า